Sosyal Güvenlik Kurumu’na (SGK) 1990, 2002 ve 2009 yılları arasında giriş yapan vatandaşlara erken emeklilik yolu açılıyor. 1800 ve 3600 prim günüyle kademeli emeklilik şartları yeniden gündemde.
Türkiye’de milyonlarca çalışanın gözü kulağı emeklilik düzenlemelerinde. Özellikle sigorta başlangıç tarihi eski olan vatandaşlar, erken emeklilik imkanlarını dikkatle takip ediyor. Son açıklamalar ve mevcut yasal çerçeve doğrultusunda, 1990, 2002 ve 2009 yılları arasında SGK girişi olanlar için yeni emeklilik umutları doğmuş durumda. 1800 ve 3600 gün üzerinden erken emeklilik imkânı, hem SSK’lıları hem de Bağ-Kur’luları yakından ilgilendiriyor.
Bu kapsamda, prim gün sayısı, yaş ve sigorta koluna göre farklı seçenekler sunuluyor. Özellikle eksik primi olan ya da emeklilik yaşı nedeniyle beklemek zorunda kalan vatandaşlar için bu fırsat dikkat çekici.
1800 Günle Emeklilik: Malullük ve Engellilik Durumu
1800 prim günü ile emeklilik, genellikle malulen emeklilik veya engelli hakkı kapsamında gündeme geliyor. SGK mevzuatına göre;
- En az %60 oranında iş gücü kaybı yaşayan bireyler,
- 1800 prim gününü tamamlamış olmaları ve
- En az 10 yıl sigortalılık süresine sahip olmaları şartıyla
malulen emekli olabiliyor. Bu koşullar, 1990 ve 2002 gibi erken giriş tarihine sahip vatandaşlar için avantaj sağlıyor çünkü sigortalılık süresi daha uzun.
Ayrıca bakıma muhtaç derecede ağır engelli çocuğu olan anneler için de prim indirimi ve erken emeklilik hakkı tanınıyor. Bu kişiler, her 360 gün için 90 gün prim avantajı ile emekliliğe daha erken ulaşabiliyor.
3600 Günle Kısmi Emeklilik Şartları
3600 günle emeklilik, halk arasında en çok bilinen “kısmi emeklilik” hakkını ifade ediyor. 8 Eylül 1999 öncesinde SGK girişi olan vatandaşlar için geçerli olan bu hak, belli bir yaş sınırının tamamlanması koşuluyla kullanılıyor. Bu sistemde emekli olmak için gereken temel şartlar şunlar:
- SGK giriş tarihi 8 Eylül 1999’dan önce olacak
- En az 15 yıl sigortalılık süresi tamamlanmış olacak
- En az 3600 prim günü ödenmiş olacak
Bu şartları sağlayan erkekler 60 yaşında, kadınlar ise 58 yaşında emekli olabiliyor. 1990 ve 1995 arası sigorta girişi olanlar bu sistemden doğrudan yararlanabiliyor. 2000 sonrası sigorta başlangıcı olanlar için ise bu imkan sınırlı ya da farklı yaş kriterlerine tabi tutuluyor.
Ev Hanımlarına ve Kayıt Dışı Çalışanlara Prim Desteği
Yeni dönem sosyal güvenlik politikaları kapsamında ev hanımları için de isteğe bağlı sigorta ve devlet destekli prim sistemi gündemde. Evde çalışarak üretim yapan kadınların sigorta kapsamına alınmasıyla, uzun vadede emeklilik hakkı elde etmeleri sağlanıyor. Bu destekle birlikte, düzenli prim ödeyen ev hanımlarının da 3600 gün kuralına göre emekliliği mümkün hale geliyor.
Benzer şekilde, geçmişte kayıt dışı çalışmış ancak daha sonra borçlanma yapan vatandaşlar da hizmet birleştirmesi yoluyla eksik primlerini tamamlama şansına sahip. Doğum ve askerlik borçlanması, bu kapsamda en çok kullanılan yöntemler arasında yer alıyor.
Kademeli Emeklilik Sistemi ve Yaş Düzenlemeleri
8 Eylül 1999 ile 30 Nisan 2008 tarihleri arasında sigortalı olanlar için kademeli emeklilik sistemi geçerli. Bu sistemde emeklilik yaşı ve prim gün sayısı, kişinin sigorta giriş tarihine göre belirleniyor. 2002 ve 2009 yılları arasında sigorta başlangıcı olan vatandaşlar için 4500 ile 7000 gün arası prim ve 58-65 yaş aralığında kademeli yaş şartları uygulanıyor.
Yani her yıl sigorta giriş tarihi geçtikçe, hem prim gün sayısı hem de emeklilik yaşı artıyor. Ancak bu kişilerin büyük bir bölümü 3600 günü tamamladığında, yaş şartını beklemek koşuluyla kısmi emeklilik hakkına sahip olabiliyor.
Prim Eksiği Olanlara Borçlanma Avantajı
SGK’nın sunduğu doğum, askerlik, yurtdışı ve hizmet borçlanma uygulamaları sayesinde eksik primi olan vatandaşlar da emeklilik sürecine dahil olabiliyor. Özellikle;
- 3 çocuğa kadar doğum borçlanması
- 18 ay askerlik süresi borçlanması
- Yurt dışında çalışmış Türk vatandaşlarına yurtdışı hizmet borçlanması
gibi seçenekler, erken emeklilik için prim gününü tamamlamak isteyenlere önemli bir avantaj sunuyor.
1990, 2002 ve 2009 yılları arasında SGK girişi olan vatandaşlar için hem mevcut düzenlemeler hem de gündeme gelen yeni sosyal güvenlik reformları doğrultusunda farklı yollarla erken emeklilik kapıları aralanıyor. 1800 ve 3600 günle emekli olma şansı, özellikle uzun süredir çalışma hayatında yer alan, ancak yaşı beklemek zorunda kalan bireyler için umut verici bir gelişme olarak değerlendiriliyor. Bu kapsamda SGK’nın sunduğu güncel bilgilendirmeleri takip etmek ve kişisel hizmet dökümlerine göre planlama yapmak, en doğru emeklilik yol haritasını çizmenin ilk adımı.
ChatGPT’ye sor
